لنف ادم و روش های درمانی-تشخیص و علائم لنف ادم

لنف ادم (lymphedema)
درمان لنف ادم: سلول های بدن ما، برای ادامه زندگی، به مواد مختلفی نیاز دارند. این مواد توسط مویرگ های خونی از طریق فرآیند انتشار، به سلول های بدن می سرند. یعنی مواد و مولکول ها با توجه به اندازه و نفوذپذیری، از رگ ها خارج می شوند. این ورود و خروج بر اساس نیاز سلول و فشار اسمزی تنظیم می شود. اما جالب است بدانید که تمام مواد خارج شده، مجددا به داخل مویرگ باز نمی گردند. پس تکلیف این مایعات و مولکول ها چه خواهد شد؟ سیستم نفاوی بدن مواد، پذیرای این مواد خواهد بود. پس علاوه بر دستگاه گردش خون، سیستم لنفاوی نیز در گردش مواد نقش خواهد داشت.

نه تنها گردش مواد، بلکه سیستم لنفاوی نقش مهمی در ایمنی بدن ایفا می کند. این دستگاه نیز همانند سایر قسمت های بدن، دچار بیماری میشود. یکی از این بیماری ها، لنف ادم نام دارد که فعالیت های روزانه شما را محدود می کند. در ادامه به بیان جزئیات بیماری لنف ادم می پردازیم. با ما همراه باشید.

آشنایی با سیستم لنفاوی و وظایف آن
سیستم لنفاوی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است. عروق و بافت های لنفاوی دو بخش مهم این دستگاه هستند. عروق لنفاوی به مویرگ ها در حرکت دادن مایع بافتی و بازگشت آن به خون کمک می کند. عروق لنفاوی در اکثر بافت های بدن وجود دارند. اما جالب است بدانید که در سیستم عصبی مرکزی، کره چشم، گوش داخلی، اپیدرم، غضروف و استخوان، عروق لنفاوی دیده نشده اند. بافت لنفاوی در گروه بافت همبند قرار دارد. مهم ترین سلول های موجود در این سیستم، لنفوسیت ها هستند که بیشترین سلول های سیستم لنفاوی نیز می باشند. دستگاه لنفاوی، وظیفه دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه و بیماری زا را نیز بر عهده دارد. اعضای لنفاوی دارای منشا های مختلفی هستند و بر اساس همین منشا، به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم شده اند. اعضای لنفاوی اولیه شامل مغز استخوان و تیموس بوده که سبب تمایز لنفوسیت ها می شوند.  اعضای لنفاوی ثانویه شامل بافت لنفاوی وابسته به مخاط، عقده های لنفاوی و طحال هستند که جایگاه استقرار و فعالیت لنفوسیت های تمایز یافته می باشند.

لنف ادم (lymphedema) چیست؟
واژه ادم به معنی خیز وتورم است. هنگامی که مایعات بدن در فضای بینابینی (فاصله بین سلول های بدن تا مویرگ) بیش از حد تجمع پیدا کنند، خیز یا ادم ایجاد می شود. پس لنف ادم، نوعی بیماری مزمن بوده که باعص تجمع و تورم بدن خواهد شد. این تورم می تواند در هر نقطه ای از بدن ایجاد شود اما معمولا در بازوها و پاها قابل مشاهده است. لنف ادم زمانی رخ می دهد که لنف تجمع می یابد و سیستم لنفاوی قادر به تخلیه آن نیست. این بیماری ممکن است در اثر عفونت، ضربه یا در بازه درمان سرطان ایجاد شود. به طور کلی، لنف ادم به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می شود.

انواع لنف ادم (lymphedema) و علل بروز آن ها

انواع لنف ادم (lymphedema) و علل بروز آن ها
اولیه: این نوع از لنف ادم، ژنتیکی بوده و در فنوتیپ ژن های بیمار قرار دارد. لنف ادم مادرزادی قبل از ۲ سالگی ظاهر شده و به دلیل آپلازی یا هیپوپلازی لنفاوی ایجاد می شود. انواع مختلفی از بیماری های مادرزادی وابسته به ژن های غدد لنفاوی وجود دارد که دلایل تعدادی از آن ها ناشناخته است.
ثانویه: لنف ادم ثانویه بسیار شایع تر از لنف ادم اولیه است. جراحی، پرتودرمانی، ضربات، انسداد لنفاوی توسط تومور، فیلاریاز لنفاوی و نارسایی مزمن وریدی می تواند سبب ایجاد این نوع از لنف ادم گردد.
مراحل ایجاد لنف ادم به چه صورت است؟
علامت اصلی معمولا در سه مرحله ظاهر می شود:

تورم، حفره دار بوده و ناحیه آسیب دیده اغلب تا صبح به حالت عادی برمی گردد.
تورم بدون حفره بوده و به زودی بافت آسیب دیده دچار فیبروز می شود.
به علت ایجاد شدن فیبروز در بافت، تورم غیر قابل برگشت شده و دردناک خواهد شد. دقت داشته باشید که تورم معمولا یک طرفه بوده و هوای گرم آن را تشدید می کند.
مراحل ایجاد لنف ادم به چه صورت است؟

فیزیوتراپی در کرج

کار درمانی در کرج

نوار عصب و عضله در کرج

متخصص طب فیزیکی در کرج

نوار عصب و عضله

لنف ادم چه علائمی دارد؟
تشخیص ادم در مراجل اولیه بیماری تقریبا دشوار است. این تشخیص در افراد چاق، سخت تر به نظر می رسد. در افراد مبتلا به لنف ادم، لباس ها به تدریج تنگ تر خواهند شد.
ممکن است در ناحیه ای که ادم رخ داده است، احساس سوزن سوزن داشته باشید. این حالت در بازوها، پاها، زیر بغل و سینه مشهود تر است.
احساس بی حسی، از دیگر نشانه های لنف ادم است. البته معمولا این حالت ثابت نبوده و برخی اوقات ایجاد می شود.
این بیماری روی پوست نیز تاثیر خواهد داشت. قرمزی پوست در نقاط آسیب دیده است. همچنین بثورات پوستی نیز مشاهده خواهد شد. سفت شدن، خارش و درد روی پوست نیز از علائم شایع آن است.
مشکلات حرکاتی نیز در مفاصل پا و بازو ایجاد می شود. در این صورت حرکات شما محدود تر خواهد شد. همچنین، احساس پری و سنگینی در اکثر مبتلایان به ادم پوستی مشهود است.
لنف ادم چه علائمی دارد؟

دلایل ابتلا به لنف ادم چیست؟
گفتیم که لنف ادم به دو صورت ظهور می کند؛ لنف ادم اولیه و ثانویه. لنف ادم اولیه مادرزادی بوده و به دلیل نقص در ژن های تشکیل دهنده سیستم لنفاوی ایجاد می شود. در نتیجع توانایی سیستم لنفاوی به شدت کاهش پیدا می کند که سبب بروز بیماری های متعددی می گردد. اما لنف ادم ثانویه دلایل متعددی دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

پرتودرمانی: پرتودرمانی برای درمان بیماران سرطانی استفاده می شود. در برخی از مواقع، پرتودرمانی می تواند به سیستم لنفاوی آسیب وارد کند. در نتیجه مشاهده لنف ادم دور از انتظار نیست.
سرطان: سلول های سرطانی از طریق فرآیند متاستاز به وسیله سیستم لنفاوی به سایر نقاط بدن منتشر می شوند. به منظور جلوگیری از این اتفاق، برخی از موارد مجبور به حذف گره های لنفاوی هستیم. در نتیجه سیستم لنفاوی تحت تاثیر این عمل قرار گرفته و لنف ادم ایجاد می شود.
التهاب: در جریان تعدادی از بیماری ها، بافت دچار التهاب می شود؛ مانند آرتریت روماتوئید و اگزما. این شرایط ممکن است به سیستم لنفاوی فشار زیادی وارد کند.
بیماری های قلبی و عروقی: جریان خون، در همه جای بدن منتشر می شود. در نتیجه بیماری های این سیستم می تواند بر کل بدن تاثیر بگذارد. لنف ادم برای بیماران مبتلا به عارضع قلبی خطرات بیشتری در پی دارد.
جراحات و ضربه: سوختگی و جراحاتی که آسیب وسیعی به بافت ها وارد می کنند، خطر ابتلا به لنف ادم را نیز افزایش می دهند.
عفونت: عفونت ها می توانند شما را از پای در بیاورند. این عفونت ها می توانند به عروق و سیستم لنفاوی، آسیب های زیادی وارد کنند. برخی از عفونت های انگلی نیز می توانند خطر ابتلا به لنف ادم را افزایش دهند.
لنف ادم چگونه تشخیص داده می شود؟

لنف ادم چگونه تشخیص داده می شود؟

مقاله مفید: کفش مناسب لنف ادم و 3 نکته مهم برای تهیه آن
پزشک شرح حال کاملی از بیمار دریافت کرده و معانات فیزیکی را انجام می دهد که شامل موارد زیر خواهد بود:

وزن شما در مقایسه با وزن ایده آل شما با مقایسه شاخص bmi
اندازه گیری دور بازوها، پاها، قفسه سینه و گردن
از شما پرسیده می شود که آیا می توانید فعالیت های روزمره خود را به خوبی انجام دهید؟
از شما پرسیده می شود که آیا سابقه لنف ادم، سرطان یا پرتودرمانی داشته اید؟
سابقه سایر بیماریهای مزمن مانند دیابت ، فشار خون بالا ، بیماری کلیوی ، بیماری قلبی یا فلبیت
پس از بررسی معاینات اولیه، برای تشخیص قطعی لنف ادم از شیوه های عکس برداری مانند ام آر آی، سی تی اسکن، لنفوسنتی گرافی و سونوگرافی داپلر بهره گرفته می شود.

شیوه های درمانی لنف ادم
مراقبت از پوست: بافتی که دچار ادم می شود، مستعد عفونت است. رعایت بهداشت و مرطوب سازی پوست، احتمال آسیب و عفونت را کاهش خواهد داد.
ماساژ: ماساژ دادن موضع آسیب دیده نقش مهمی در تخلیه لنفاوی دارد. تخلیه لنفاوی دستی یک ماساژ دقیق و ملایم است. این ماساژ باعث می شود که مایعات به مسیرهای دیگری هدایت شوند. گاهی اوقات برای تسهیل فرآیند درمان، ماساژ دادن به افراد خانواده نیز یاد داده می شود.
ورزش: متخصص فیزیوتراپی با ارائه تمرین های مختلف کششی و تخصصی، سبب کاهش تورم موضع آسیب دیده خواهد شد.
استفاده از بانداژ یا لباس های فشرده سازی: همانطور که از اسمشان پیداست، این لباس ها باعث افزایش فشار به ناحیه مورد نظر می شود. آنها به بازو یا پا فشار می آورند تا به خروج مایع و جلوگیری از جمع شدن مایع جدید کمک کنند.
دارو درمانی: علاوه بر موارد ذکر شده، استفاده از آنتی بیوتیک ها نیز می تواند تاثیر مثبتی در کاهش میزان تورم داشته باشد.
البته ممکن است بدن به موارد بالا واکنشی نشان ندهد. در نتیجه پزشک جراحی را پیشنهاد می کند. بیمارانی که در مدت زمان کوتاهتری دچار  بیماری شدیدتری می شوند ، نتایج بهتری از جراحی دریافت می کنند. روش های مختلفی برای عمل جراحی لنف ادم وجود دارد که شامل Lymphovenous bypass، Vascularized lymph node transfer و Liposuction debulking procedure می باشد.
فیزیوتراپیست چگونه به ما کمک می کند؟
فیزیوتراپی به عنوان یکی از مهم ترین روش های درمانی لنف ادم محسوب می شود. در مراحل اولیه لنف ادم، متخصص فیزیوتراپی با ارائه فعالیت های مختلف و توصیه به استفاده از لباس های فشرده سازی، تا حدود زیادی بیماری شما را تحت کنترل قرار می دهد. در موارد شدید تر، ممکن است از برنامه های ضد احتقان و ماساژ درمانی بهره گرفته شود. پس فیزیوتراپی می تواند نقش بسیار ویژه ای در بهبود بیماری داشته باشد. اما سوال این است که کدام مرکز فیزیوتراپی، بهترین امکانات را در اختیار ما قرار می دهد؟ مسلما کلینیک نشاط البزر واقع در کرج، از بهترین مراکز در این زمینه است. این کلینیک با بهره گیری از روش های به روز دنیا، به شما کمک می کند تا زودتر به زندگی عادی و با نشاط خود باز گردید.
منبع: نشاط البرز